Platina is een uiterst zeldzaam edelmetaal. De totale beschikbare hoeveelheid van het edelmetaal is volgens schattingen wel zo’n 30 keer kleiner dan de hoeveelheid goud die er wereldwijd is. Maar ondanks de geringe beschikbaarheid van platina, zal de vraag naar het zilverwitte edelmetaal de komende jaren stijgen.

Voor de toenemende vraag naar platina zijn verschillende redenen. Zo is platina vanwege een aantal bijzondere eigenschappen uitermate geschikt voor specifieke (industriële) toepassingen. Kenmerkend voor platina is dat het zeer sterk en duurzaam is. Het edelmetaal kan zeer goed tegen hoge temperaturen, is corrosiebestendig en roest bovendien niet als er lucht bijkomt. Dat samen maakt dat platina zeer geschikt is voor gebruik in diverse veeleisende industrietakken.

Platina in de industrie

In de auto-industrie was platina de afgelopen decennia verantwoordelijk voor meer dan 50 procent van de totale platinaproductie. Het edelmetaal is de belangrijkste grondstof voor de productie van autokatalysatoren om de vervuiling door koolmonoxide en andere uitlaatgassen tegen te gaan. Daarbij komt dat hier geen alternatieve grondstof voorhanden is.

De verwachting is dat de vraag naar platina in de auto-industrie de komende jaren fors groeit. Een van de redenen daarvoor is de stijgende vraag naar auto’s in de Aziatische landen. In 2010 steeg alleen al in China de autoverkoop met 55%. Daarnaast zorgen de steeds strengere milieuregels in de wereld voor een grotere vraag naar platina. Bovendien zal de groeiende behoefte aan milieuvriendelijke brandstoftoepassingen in de auto-industrie bijdragen aan een groeiende platinaconsumptie. Het edelmetaal kan namelijk een rol spelen bij de productie van brandstofcellen.

Naast katalysatoren wordt platina ook veelvuldig toegepast in de consumentenelektronica, zoals in LCD-schermen en voor de harde schijven in pc’s. Ook is platina terug te vinden in de medische en chemische industrie. De medische industrie gebruikt het edelmetaal in onder andere gehoorapparaten, overige chirurgische hulpmiddelen en als effectief medicijn tegen sommige vormen van kanker. De petrochemische industrie past platina onder meer toe bij het raffineren van ruwe olie. De bovengenoemde industrieën zijn samen verantwoordelijk voor zo’n 25 procent van de totale vraag naar platina.

Een andere industrietak die bijdraagt aan de totale platinaproductie is de juwelenindustrie. Sinds Louis Cartier in 1890 platina introduceerde voor het maken van verfijnde sieraden voor de rijken, is de populariteit van het speciale edelmetaal alleen maar verder toegenomen. Ruim 20 procent van de totale platinaconsumptie is bestemd voor het vervaardigen van juwelen. Deze populariteit dankt het edelmetaal aan het feit dat een platinasieraad te allen tijde zijn zilverwitte glans behoudt, hypoallergeen is, niet onderhevig is aan beschadigingen en levenslang meegaat. Vandaar ook dat bijvoorbeeld Hollywoodiconen, als zij op de rode loper verschijnen, sinds jaar en dag graag platinasieraden dragen. De schittering van een diamant komt gezet in platina zeer goed tot zijn recht. Verder kiezen de nieuwe rijken in bijvoorbeeld de Aziatische landen ervoor hun rijkdom om te zetten in platina om deze vervolgens over te dragen aan de volgende generaties. Het mag duidelijk zijn dat de vraag naar platina door al deze factoren blijft groeien, wat beleggen in platina tot een verstandige zet maakt.

Beleggen in fysieke platina

Ook aan beleggerszijde is de laatste jaren een groeiende vraag naar platina. Zeker sinds het in 2007 mogelijk werd in fysieke platina te kopen en investeren. Dit gebeurt in de vorm van zogenaamde trackers of Exchange Traceable Funds (ETF’s). Beleggingsfondsen, particuliere beleggers en pensioenfondsen waagden de stap. In 2009 waren de investeringen in de ETF’s goed voor 5 procent van de totale vraag naar platina.

Platinaconsumptie

Zoals hierboven geschetst, lijkt de platinaconsumptie wereldwijd de komende jaren te stijgen. Zeker als het economisch herstel doorzet. Volgens analisten zal de vraag zelfs groter zijn dan het aanbod. Dat kan ertoe leiden dat de prijs van platina stijgt. Mocht daar sprake van zijn dan zal er naar verwachting ook geld geïnvesteerd worden in het ontdekken, ontwikkelen en in productie brengen van nieuwe mijnen. Dit zal echter geen gelijke tred houden met de vraag waardoor de prijs van platina vooralsnog stijgt.

Indien de economie voorlopig niet uit het dal klimt, is de kans groot dat de prijs van platina daalt. Het gevolg hiervan is dat de investeringen in nieuwe mijnbouwprojecten voorlopig uitblijven waardoor het aanbod van platina ook blijft dalen. En als de economische recessie voorbij is en de vraag naar platina toeneemt, zal de prijs van het edelmetaal snel stijgen. Het zal namelijk de nodige tijd kosten om de platinaproductie op peil te krijgen.

Het aanbod en de prijs

Platina is een uiterst schaars edelmetaal dat maar op enkele plekken op aarde is te vinden. Deskundigen beweren zelfs dat de totale wereldproductie aan platina in een huiskamer van 25m2 past. Eén van de belangrijkste vindplaatsen is Zuid-Afrika met het mijnencomplex Buschwald. Over het algemeen is Zuid-Afrika verantwoordelijk voor ongeveer 75% van de totale platinaproductie. Op de tweede plaats komt Rusland met een productie van gemiddeld 15%. De overige landen, als Canada, Zimbabwe en de Verenigde Staten, nemen de overige platinaproductie voor hun rekening.

De wereldwijd gewonnen hoeveelheden platina wisselen sterk. Dat hangt enerzijds samen met de vraag en anderzijds ook met de beschikbare ertsreserves. Sommige mijnen raken namelijk uitgeput en op andere plekken moeten mijnwerkers steeds dieper graven om de ertsen te vinden.

Behalve dat platina erg schaars is, is het ook een zware klus om het edelmetaal te delven. Het is erg arbeidsintensief werk en kost ook veel energie. Voor 1 troy ounce (31,1 gram) platina is bijvoorbeeld 10 ton erts nodig, terwijl het delven ervan 8 weken duurt. Dit kan echter kan langer duren naarmate er steeds dieper gegraven moet worden om de nog beschikbare platina te vinden. Als gevolg hiervan zullen vervolgens de productiekosten stijgen, omdat de uitgaven voor o.a. arbeidskrachten en energie dan toenemen.

Andere factoren die invloed hebben op het aanbod en dus ook de prijs van platina zijn economische en politieke ontwikkelingen in het land waar de platina wordt gewonnen. Zo kan een staking of exportverbod ervoor zorgen dat er tijdelijk geen platina wordt geleverd. En als een levering uitblijft, schieten de prijzen van de wél beschikbare platina razendsnel omhoog.

Platina kopen

Voor wie overweegt platina te kopen, kan het zeer aantrekkelijk zijn dat te doen op het moment dat het economisch even minder goed gaat. Platinabaren kopen kan tegen relatief lage prijzen te koop. Zodra de economie weer aantrekt en de vraag naar platina stijgt, gaat ook de waarde van de platinabaren omhoog. Uw investeringen met platina kopen in dit schaarse edelmetaal kunnen u dan een aantrekkelijk rendement opleveren.